Oro har, Espainiako estatuko urrutiko lana borondatezkoa eta itzulgarria izango da, eta idatzizko akordio bat sinatu beharko da. Akordio hori hasierako kontratuaren parte izan daiteke, edo geroago egin daiteke, baina lan-modalitate hori ezin izango da ezarri, telelana arautzen duen araudi berriaren behin betiko idazketan islatzen denez.
Estatuko Aldizkari Ofizialak (BOE) atzo, larunbata, argitaratu zuen Urrutiko Lanaren Legearen behin betiko testua, Kongresuan tramitatu eta Senatuak oniritzia eman ostean, Goi Ganberan aurkeztutako zuzenketak atzera bota ostean.
Legea gaur jarriko da indarrean, BOEn argitaratu eta hurrengo egunean, azken xedapenetatik lehenaren bigarren paragrafoa izan ezik, azken horrek aldatu egiten baitu Lan Arloko Arau-hauste eta Zehapenei buruzko Legearen testu bateginaren 40. artikulua, 2021eko urriaren 1ean jarriko baita indarrean.
Espainiako Gobernuak iazko irailean onartutako lege-dekretuan du jatorria legeak, CCOO eta UGT sindikatuekin eta CEOE eta Cepyme patronalekin urrutiko lana arautzeko akordioa lortu ostean. Aste batzuk geroago, Kongresuak baliozkotzea onartu zuen, baina lege-proiektu gisa izapidetzea erabaki zuen, aldaketak planteatu ahal izateko.
Ministroen Kontseiluak irailaren 22an onartu zuen Errege Lege Dekretua, elkarrizketa sozialaren esparruan akordioa lortu ostean. Ondoren, Kongresuko osoko bilkurak urriaren 15ean baliozkotu zuen telelana arautzeko lege-dekretua, bai eta zuzenketak sartzeko lege-proiektu gisa izapidetzea ere.
Legeak honako hauek bereizten ditu: urrutiko lana (lan-jarduera etxetik edo langileak hautatutako lekutik, modu erregularrean); telelana (bitarteko eta sistema informatiko edo telematikoen bidez bakarrik edo nagusiki egindako urrutiko lana) eta aurrez aurreko lana (lantokian edo enpresak aukeratutako lekuan egiten dena).
Aurrez aurreko langileen eskubide berberak
Adingabeekin egiten diren lan-kontratuetan eta praktikaldiko kontratuetan eta prestakuntzarako eta ikaskuntzarako kontratuetan, urrutiko lan-akordio bat baino ezin izango da egin, gutxienez zerbitzu presentzialen % 50 bermatzeko, hargatik eragotzi gabe azken horiei lotutako prestakuntza teorikoaren garapen telematikoa.
Urrutitik lan egiten duten langileek aurrez aurrekoen eskubide berberak izango dituzte, eta ezin izango diete kalterik egin beren lan-baldintzei, ordainsaria, enplegu-egonkortasuna, lan-denbora, prestakuntza eta lanbide-sustapena barne.
Enplegatu batek urrutitik lan egiteari uko egitea, aurrez aurreko lanari itzulgarritasuna ematea eta urrutiko lan-jarduera behar bezala garatzeko zailtasunak, aurrez aurreko prestazio batetik urrutiko lana barne hartzen duen beste batera aldatzearekin zerikusia dutenak, ez dira kaleratzeak eta lan-baldintzen funtsezko aldaketak justifikatzeko arrazoiak izango.
Lanaldi osoan lan-harremana hasten denetik urrutitik lan egiten duten pertsonek lehentasuna izango dute osorik edo partzialki aurrez aurre egiten diren lanpostuak betetzeko; beraz, enpresak hutsik dauden lanpostuen berri eman beharko du.
Modalitate horri atxikitako langileek prestakuntzarako eskubidea izango dute, aurrez aurreko langileen baldintza berberetan; lanbide-sustapenerako eskubidea; deskonexio digitalerako eskubidea; intimitaterako eta datuen babeserako eskubidea; laneko segurtasun eta osasunerako eskubidea; eta enpresaren aldetik beren jarduera garatzeko baliabide egokiak jasotzeko eskubidea.