Pandemiak lan-absentismoa areagotu zuen 2020an, 1.700 milioi lanordu galdu baitzituen, batez ere bajengatik, hau da, 937.000 soldatapeko langilek ez zuten urte osoan lan egin, eta ekonomiarentzat 36.900 milioi euroko kostua izan zuen, BPGren % 3,3, Adeccoren txosten baten arabera. Txostenaren arabera, 2020ko absentismo-tasa % 7,1ekoa da. Azterlan honen ehuneko handiena da, eta kontzeptu horretan sartzen dira, aldi baterako ezintasunez gain, lan-baimen edo -gatazkengatik lan egin gabeko orduak; aldiz, oporrik eta aldi baterako enplegu-erregulazioko espedienteen eraginik ez da sartzen.

2019an, absentismo-tasa % 5,5ekoa izan zen Espainian, azken 20 urteetako daturik altuena. “2020koak dira serieko zifrarik handienak”, nabarmendu du Javier Blasco Adecco Group Institute erakundeko zuzendariak ikerketaren aurkezpenean, eta azaldu du 2020an absentismoak izan duen gorakadaren hiru laurden pandemiak eragindako aldi baterako ezintasunak (gaixotasun arrunta edo lanekoa ez den istripua) eragin duela.

2020an langile bakoitzeko 80 ordu baino gehiago galdu zituzten, baina lehen ez zituzten inoiz 68 ordu baino gehiago, txostenaren arabera. Gainerakoak hainbat arrazoirengatik azaltzen dira; besteak beste, baimenen ondorioz lan egin ez diren orduak – Pandemiaren testuinguruan ere bikoiztu zirenak –, behin-behineko kutsadurek eragindako prebentziozko isolamenduen ondorioz, test baten emaitzaren zain edo zuzeneko senideen gaixotasunaren ondorioz. 2000tik hona, hamaika izan dira absentismo-tasa handiena izan dutenak 2020an: Andaluzia, Asturias, Balear Uharteak, Kanariak, Kantabria, Gaztela eta Leon, Gaztela-Mantxa, Katalunia, Extremadura, Madril eta Nafarroa. Hala ere, absentismo-tasa handiena Euskal Autonomia Erkidegoari egokitu zitzaion beste behin ere, murriztu arren ( % 9), eta ondoren Kanariak eta Balear Uharteak ( % 7tik gora). Ikerlanak telelanaren eragina ere aztertzen du; izan ere, galdetutako enpresen % 63k “pertzepzio positiboa edo oso positiboa” du urrutiko lanaren produktibitateari dagokionez, eta % 9k soilik ikusten du negatiboa dela. Langileei dagokienez, % 78k urrutitik lan egitearen pertzepzio ona du. Erakundeentzat, astean bi eguneko telelana izango litzateke onena etorkizunean ( % 44). Azterlanak adierazten du, halaber, presentismoak eragin handiagoa duela – Lanpostuan egotea, baina lanekoak ez diren zereginak egiten –, enpresen % 16k identifikatzen baititu, aurreko % 10aren aldean.

Laneko osasunari dagokionez, galdetutakoen % 55ek adierazi du arazo mentalak eta kognitiboak bigarren kausa direla, eta arrisku eta ezgaitasun faktore gisa hautematen dela atzerapenetan, jarrera-arazoen eta gihar eta hezurretako nahasmenduen ondoren ( % 63).

Egilea Andoni Beitia