Nekazaritza Ministerioak porrot egin du erkidegoen aurrean, 2023an eta 2027an Nekazaritza Politika Bateratuko funtsak aplikatzeko proposamenarekin, eta bertan behera utzi du hasiera batean asteazken honetan ARRATSALDERAKO aurreikusita zegoen dokumentuaren bozketa.
Luis Planas ministroak bozketa beste sektorial batera atzeratu du irailean, hurrengo asteetan negoziatu ahal izateko.
Itziar Gomez Nafarroako Gobernuko Landa Garapen eta Ingurumen kontseilariak positibotzat jo du boto hori eman ez izana.
Erkidegoek Plan Estrategikoa bozkatu behar zuten, NPB berriaren berritasun nagusietako bat, EBko estatu kideei politika hori praktikan jartzeko eta laguntzak beren lurraldeetan banatzeko aukera gehiago ematen diena. Nekazarientzako eta abeltzainentzako laguntzak 2023tik 2027ra nola banatuko diren zehaztuko duen ibilbide-orria.
Ministerioak abenduaren 31 baino lehen aurkeztu behar dio plana EBri.
FUNTSEZKO HIRU ARRAZOI
Asteazkenean, 10: 00etan, hasi den bileran, Gomezek gogor gaitzetsi du Ministerioaren dokumentua.
Horrela, hiru puntutan oinarritu du bere desadostasuna: eskubide historikoei eustea (horien bidez, lehen sektoreko profesionalak ez diren pertsonek Europako laguntzak jaso ditzakete); ordainketa birbanatzailea banatzeko baldintzekin bat ez etortzea (2023-2027 aldirako diru-laguntza berria) eta nekazari aktiboaren definizioarekin bat ez etortzea.
“AKATS HISTORIKOA”
Ministerioaren proposamena “akats historikotzat” jo du Gomezek, “Sektore moderno, berritzaile, profesional, iraunkor eta erronka berriei aurre egiteko gai den eredu bat bultzatzeko atzerapausoa delako”.
Gainera, sailburua “desengainatuta” agertu da “Ministerioak 180 graduko bira egin duelako, izan ere, duela urtebete eskubide historikoak ezabatzea ez zela arazoa izango esan zuen, erkidego gehienek horren alde egiten zutelako”.
ESKUBIDE HISTORIKOAK PIXKANAKA EZABATZEA
Ministerioaren proposamenak, Planasek espero zuen adostasuna lortu ez zuena, eskubideak mantentzea zekarren, 2026rako balioaren % 85eko konbergentzia jasotzen baitu.
Horren aurrean, Nafarroak bere deuseztapena pixkanaka-pixkanaka defendatu du, gazteei lurrerako sarbidea errazteko eta laguntzak modu eraginkorragoan banatu ahal izateko. Hori dela eta, Gomezek “NPBren etorkizuneko Plan Estrategikoan amaitzea” eskatu du.
FAMILIA- ETA LANBIDE-USTIAPENEKO EREDU BAT
Gainera, Ministerioak ustiategi bakoitzaren lehen hektareak birbanatzeko ordainketa planteatzen zuen, hau da, laguntzak jasotzen zituzten guztiek jasoko zuten.
Foru Erkidegoak, berriz, “Familiako nekazaritza ustiapen profesionalaren eredua” defendatzen jarraitu du.
NORK IZAN BEHAR DU NEKAZARI AKTIBOA?
Azkenik, Landa Garapeneko kontseilaria ez dator bat nekazari aktiboaren definizioarekin. Kasu honetan, Ministerioak planteatzen zuen 5.000 eurotik beherako zenbatekoa duten NPBren titularrak automatikoki nekazari aktibotzat hartzea. Nafarroak ez du puntu horrekin bat egiten, eta 5.000 euro baino gutxiago kobratzen duten jasotzaile guztiek (Foru Komunitatean NPBren titular guztien % 62) automatikoki nekazari aktibotzat hartzea ekarriko luke.
Hori dela eta, Gomezek positibotzat jo du negoziazio aldi berri bat irekitzea, eta “aldaketa nabarmenak” egon beharko direla azpimarratu du.
Jarrera horrekin, kontseilariak gogorarazi du Nafarroaren jarrera bateratua mantendu duela, 2020an UAGN, EHNE eta UCAN nekazarien erakundeekin hitzartutakoa, eta Legebiltzarraren agindua errespetatu duela.