Coronavirusen pandemiaren ondorioz munduko jarduera historikoki eten ondoren, ekonomia suspertzea errealitate bat da, adierazle gehienetan islatzen den bezala. Azkena, euskal kanpo-merkataritzaren hazkundea adierazten duena, bereziki esportazioena, lehen seihilekoan % 24 hazi baitira eta kobid aurreko mailetara hurbiltzen baitira; izan ere, esportatutako 12.466 milioi euroak duela bi urteko 13.054 milioi eurora hurbiltzen dira.
Euskal esportazioek pandemiaren aurreko mailak berreskuratzen ari dira, munduko eskari handienagatik eta txertaketa-erritmoa handitzearen eskutik murrizketak altxatzeagatik.
Jakina, bilakaera ez da homogeneoa sektore guztietan, eta, kasu batzuetan, eskariaren tiraldi handiak ez du laguntzen; izan ere, zenbait industria-eremuk, automobilak adibidez, ezin dute nahi beste fabrikatu osagaien eskasiagatik, Asiatik datozen txip elektronikoen kasuan, eta iazko apirileko etenaldi osoaren osteko hazkunde azkarraren ondorioz, hornidura-kateak tenkatzen ari dira, lehengaiak garestituz eta hornikuntza-arazo logistikoak sortuz.
Hori esanda, egia esan, urteko lehen seihilekoan, euskal kanpo-merkataritzak baieztatu egin du normaltasun positibora itzuli dela, atzerrira egindako salmentak % 23,9 igo baitira 2020ko aldi berarekin alderatuta, eta Euskadiko enpresen ondasun eta zerbitzuen esportazioak 12.466 milioi eurora iritsi dira, Eustaten arabera.
Ekonomia suspertu zenean – Gogoratu behar da Eusko Jaurlaritzak BPG % 6,7 haziko zela aurreikusten duela ekitaldi honetan EAEn –, herritarrek gehiago erosten dute, eta enpresek ere, ekoizpena handitzean, osagai gehiago behar dituzte; horren ondorioz, inportazioek ere joera positiboa izan dute eta % 23,8 igo dira, 9.701 milioi eurora iritsi arte.
EUSKAL MERKATARITZA-SUPERABITA
Euskadiko kanpo-merkataritzaren goranzko bilakaera ikusita, nabarmentzekoa da Euskadik 2.765 milioi euroko superabit komertziala lortu duela 2021eko lehen sei hilabeteetan (kanpotik erositakoa baino gehiago saltzen du). Albiste ona da, eta euskal industria-sektorearen zati handi baten lehiakortasuna berresten du.
Esportazioaren bilakaera lurraldeka aztertuz gero, ikusten da Bizkaia izan dela lurralde aktiboena eta hazkunderik handiena izan duena 2021eko lehen seihilekoan, 4.977 milioi euroko esportazio metatuekin eta % 27,8ko gorakadarekin. Araban, Mercedesen hornidura arazoak eta Tubacexen greba izan diren arren, % 24ko igoera izan da, 3.601 milioiko kanpo-salmentarekin; Gipuzkoan, berriz, esportazioen hazkundea % 19,1ekoa izan da, 3.889 milioi eurora iritsi arte.
Inportazioei dagokienez, Bizkaiko lurraldeak % 19,7ko igoera izan zuen eta 5.246 milioi euroko balioa zuten ondasunak inportatu zituen; ondoren, Gipuzkoak 2.207 milioi euroko ondasunak eta zerbitzuak erosi zituen kanpoan, hau da, 25,7ko igoera izan zuen, eta Arabak, berriz, % 32,6ko igoera eta 2.249 milioi euro inportatutako produktuetan.
Produktu ez-energetikoak izan ziren esportazioak bultzatzen gehien lagundu zutenak, 2.420 milioi gehiago, iazko epe berarekin alderatuta. Energetikoek, aldiz, 14,6 milioi euroko murrizketa izan zuten Petronorren eskutik. Alemaniak eta Frantziak Euskadiko lehen merkataritza-bazkideak izaten jarraitzen dute, Euskadiko esportazioen % 16,8 eta % 16 hurrenez hurren, eta, Brexit izan arren, Erresuma Batuak jarraitzen du, % 6,7.
HODI ETA GASOLINA GUTXIAGO
Petroliotik pixka bat urruntzeko bilakaera nabaritu da euskal industria-sektore horretan; izan ere, altzairuzko hodien eta gasolinen eta gasolioen esportazioek ez dute goranzko bilakaerarik izan. Esportatutako produktuen artean, ordea, bobinen eta altzairuzko profilen hazkunde handia nabaritu da, % 31,7ko igoerarekin, eta, guztira, 1.325 milioi euroko siderurgia-produktuak izan dira, Arcelor eta Sidenor, besteak beste. EAEko partida nagusi guztiek gora egin dute, bik izan ezik: petrolio finduak eta hodiak.