Koronabirusak aurrekontu-estrategia aldatzera eta zorraren eskua irekitzera behartu du Eusko Jaurlaritza. Izan ere, gauetik goizera, Euskadi gastuak baino ardura handiagoz zaintzen zituen erkidegoa izatetik diru-sarrerak gainditzen ez zituena izatera igaro da, eta zorpetzearen botoia gehien estutzen duena izatera, ehunekoei dagokienez. Per capita zorra 5.280 eurokoa izan zen lehen seihilekoan, Estatu osoko 6.584 euroen azpitik, baina bere hazkunde-erritmoa altuena izan da aurten.
Egia esan, covid-ak sortutako krisialdiak sektore publikoaren finantza-estrategiak aldatzera behartzen du, baina kontuek bat egiten dute oinarria sendoa denean. Hori gertatzen da administrazioek zerga-bilketaren eta gastuen arteko oreka modu iraunkorrean mantentzen dutenean eta une kritikoetarako soberakinak sortzen dituztenean.
Beraz, urtea hasi zenetik euskal zorra ia % 10 hazi den arren (Estatu osoa baino zazpi puntu gehiago), BPGaren gaineko zorpetzearen ehunekoa ( % 16,6) anekdota bat da oraindik ere Espainiako datuari dagokionez, ia % 27.
Espainiako Bankuaren azken txostenetik ateratako zenbakiak dira, eta Euskadi saneatutako kontuen buruan kokatzen dute. Eusko Jaurlaritzaren bilakaera eta une honetan zor txikiagoa duen eskualdeko gobernuarena alderatzen ditu.
Kanariekin batera, EAEk baino zor/BPG ratio hobea duen autonomia-erkidego bakarra Madril da. Hala eta guztiz ere, Eusko Jaurlaritza koronabirusaren eszenatokian mugitu den bitartean, dirua enpresen eta herritarren esku utzi du zorraren bidez, eta Isabel Martinez Ayusoren Gobernuak guztiz kontrako apustua egin du.
Madrilek % 1,3 murriztu du zorra aurten. Edo, bestela esanda, gastua kontrolatzearen aldeko apustua egin du, Europak defizitaren eta zorraren helburuak lasaitzea bezalako gaiak aprobetxatu beharrean.
Estatuko per capita zorraren batez bestekoa 6.600 euro ingurukoa da, baina erkidego batzuek askoz gehiago dituzte. Horrela, zenbateko hori 10.673 euroraino igotzen da katalanen kasuan, beste zazpi erkidegoen per capita zorra bikoizten baitute kontzeptu horrengatik.
Espainiako Bankuaren arabera, Kataluniatik oso gertu Valentziako Erkidegoa dago, 10.673 eurorekin biztanleko; eta Balear Uharteetako batez bestekoaren (7.675 euro), Gaztela-Mantxakoaren (7.637), Murtziakoaren (7.371 euro) eta Aragoikoaren (6.745 euro) gainetik daude.
Kopururik txikiena Kanarietan dago, 2.929 eurorekin, eta batez bestekoaren azpitik daude Andaluzia (4.185 euro), Galizia (4.476), Asturias (4.802), Extremadura (5.029), Madril (5.212), Euskadi (5.280), Errioxa (5.373), Nafarroa (5.503) eta Gaztela eta Lehoia (5.567).
Espainiako Bankuak aste honetan emandako datuen arabera, bigarren hiruhilekoari dagokionez, Katalunia da zorpetze handiena duen erkidegoa (81.862 milioi euro), Valentziako Erkidegoaren aurretik (51.747 milioi euro).
Azken horrek du eskualdeko BPGrekiko zorrik handiena ( % 47,8), ondoren Gaztela-Mantxak ( % 39,2), Kataluniak ( % 37,1) eta Murtziak ( % 37,0).
Bestalde, autonomia-erkidegoetako enpresa publikoek 3.108 milioi euroko zorra zuten bigarren hiruhilekoaren amaieran, eta horietatik % 90 baino gehiago Kataluniari (1.479 milioi euro) eta Madrili (1.355 milioi euro) zegozkien.
Euskal enpresa publikoek 128 milioiko zorra dute; Aragoikoek, 59 milioikoa; Andaluziakoek, 39 milioikoa; Galiziakoek, 22 milioikoa; Balearrek, 9 milioikoa; Kantabriakoek eta Nafarroakoek, 6 milioikoa; Asturiaskoek, 4 milioikoa, eta Valentziakoek, milioi bat eurokoa.