Gipuzkoako Ikerketa eta Garapen Sareak (I+G) lau talentu zientifiko berri bilduko ditu aurten, Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzarekin. Markel Olano Gipuzkoako ahaldun nagusia eta Jabier Larrañaga Ekonomia Sustapeneko eta Proiektu Estrategikoetako foru diputatua Fellows programako ikertzaileekin bildu dira, eta Foru Aldundiak 489.000 euro bideratu ditu.

Olanok eta Larrañagak gogorarazi dute 2000. urtetik Aldundiak babestu egin duela Gipuzkoako I+G+Bko erakundeek 48 ikertzaile kontratatzea.

“Fellows ikerketa-bikaintasunaren eta talentu zientifikoaren aldeko gure apustua da, zalantzarik gabekoa eta denboran jarraitua, lurralde lehiakor eta aurreratu baten bereizgarri gisa. Pandemiak indartu baino ez du egin zientziak eta ikerketak gure ekonomia eta ongizatea indartzeko eta etorkizun hobea eraikitzeko duten garrantziaz dugun uste kolektiboa “, nabarmendu du Olanok.

Gainera, Aldundiak iaz ekimen horri eutsi ziola azpimarratu du, “Pandemiak aurrekontuan izan duen eragina gorabehera, eta aurten indartu egin duela, 489.208 euroko inbertsioarekin”.

Fellowsek prestakuntza duten pertsonak sartzea du helburu
Nazioartean garrantzia duten ikerketa-taldeetan doktoratu ondoren, Gipuzkoako ikerketa-taldeei, haien bikaintasun zientifikoa sustatuz. Bi jarduera-ildo ditu: talentua erakartzea, ikertzaile horiek Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzaren Euskal Sareko Gipuzkoako zentroetan integratzea bilatzen duena; eta talentua atxikitzea, zentro horiei laguntzea bilatzen duena, beren taldeetan hiru urtez mantentzeko.

Aldundiak finantzatzen ditu ikertzailearen lehen urteko kontratazio-gastuen % 100, kontratazioaren bigarren urteko gastu horien % 80 eta hirugarren urteko gastuen % 70, eta, horrela, ikerketa-lanek epe luzeagoan jarraitzea ahalbidetzen du.

Lau talentu berri sartzeaz gain, Aldundiak aurreko deialdietan programari heldutako beste bederatzi pertsonari laguntzen die aurten; beraz, une honetan Fellowsek finantzatutako 13 ikertzaile daude, eta horietatik bost emakumeak dira. Ángel Gabriel Fernández (UPV/EHU) aurten sartuko den talentuetako bat da, eta Gipuzkoako industrian hondar-beroa berreskuratzeko biltegiratze-sistema erresilienteak diseinatzen lan egingo du.

Aitor Mantecak (CIC biomaGUNE) ‘Proteinen eboluzio gidaturako baheketa eta hautaketa mikrofluidikoko sistemak’ proiektua garatzen du. Proiektu horren helburua da proteinak sortzea tanten mikrofluidikoaren bidez, fluoreszentzia hobetuta, gero bioLEDetan edo entzima eraginkorragoetan erabiltzeko, industria-prozesu jakin batzuk hobetzeko.

Carlos Alburquerquek (CIC biomaGUNE) Deep-SERS proiektuan lan egiten du. Proiektu horrek adimen artifiziala (machine learning) aplikatzen dio molekulak identifikatzeko laser-argiaren dispertsioa aprobetxatzen duen teknika hobetu baten bidez lortutako datu konplexuen interpretazioari.
Ibon Santiago (CIC nanoGUNE) zentroan sartuko da robot molekularrak garatzeko, material programagarrien laguntzarekin, hala nola AND.

Gainera, programari atxikita jarraituko dute beren ikerketa-lanarekin Idoia Ochoak (Tecnun, bigarren urtea), Irune Villaluengak (BERC Polymat, bigarren urtea), Amaia Carrionek (BCBL, bigarren urtea), Pablo Aguado-Puentek (CIC nanoGUNE, bigarren urtea), Roland Charles Garnierrek (AZTI), Beatriz Martín-Garciak (CIC nanoGUNE, hirugarren urtea)

Olanok azpimarratu du ikerlan hori “potentzial handiko sektoreetan” egiten dela, “Gipuzkoako apustu estrategikoekin guztiz bat datozenak, hala nola biozientziak eta osasuna, eraldaketa industriala, energia biltegiratzea edo aldaketa klimatikoa”.

“Denboran jarraitutako lankidetzari esker, I+G+Bko ekosistema sendoa finkatu ahal izan dugu, start ups, enpresa, unibertsitate eta ikerketa-zentro erreferentzialez osatua, eta gure ahaleginak gure etorkizun ekonomiko eta sozialean eragin handiena duten arloetara bideratzeko gai izan behar dugu, eta horrek susperraldia bizkortzea ahalbidetuko digu”, gaineratu du.

Bestalde, Larrañagak gogorarazi duenez, “Gipuzkoak I+Gra bideratutako baliabideen maila Europar Batasunekoa baino handiagoa da BPGren ehunekoan ( % 2,4 eta % 2,2, hurrenez hurren) eta dedikazio osoko I+Gko langileei dagokienez ( % 2,4 eta % 1,4, hurrenez hurren)”.

Egilea Andoni Beitia