Basque Research & Technology Alliance-BRTAko kide den CIC energiGUNEk, energia termikoaren biltegiratzean, baterietan biltegiratzean eta hidrogeno-teknologietan erreferentea den euskal ikerketa zentroak, munduko lau ikertzaile garrantzitsuenetakoak ditu, Stanfordeko Unibertsitateak eta Elsevierrek egindako ‘Ranking of the World Scientists’ zerrendak jasotzen duenez. Azken eguneraketaren arabera, Michel Armand da oraindik ere Energiaren arloko Estatuko ikertzailerik garrantzitsuena, baita Euskal Herriko garrantzitsuena eta munduko zazpigarren postuan dagoena ere.

Era berean, Elena Palomok, CIC energiGUNEko Biltegiratze Termikoaren Arloko zuzendari zientifikoak, bigarren urtez jarraian Euskal Autonomia Erkidegoan eragin handiena duena eta Estatuko seigarrena da Ingeniaritza Mekanikoaren eta Garraioaren arloan.
Stanfordeko Unibertsitateko zerrenda entzutetsuak CIC energiGUNEko zientzialari taldeko bi ikertzaile gehiago biltzen ditu. Alde batetik, modelatze eta simulazio konputazionalaren arloko liderra, Javier Carrasco, Fisika Kimikoaren arloan Euskadiko hirugarren garrantzitsuena da eta, bestetik, Heng Zhang, CIC energiGUNEn elektrolito polimerikoen baterien arloko liderra 2020an.

Kaliforniako erakunde ospetsuaren zerrenda argitaratutako ikerketen eraginaren arabera egiten da, hainbat faktore kontuan hartuta, hala nola egilekidetza edo autozitoen ehunekoa, bai eta indexatutako argitalpen zientifikoen inpaktuarekin zuzenean lotutako parametro normalizatu batzuen analisi konbinatuaren bidez ere. Azterlanak profesionalen ibilbide profesional historikoaren ikuspegia ematen du, baita aztertutako azken urtean egindako lan espezifikoarena ere, kasu honetan 2020ri dagokiona.

Zehazki, zerrenda bi zatitan banatuta dago. Alde batetik, 2020ko azterketaren emaitza: munduko 190.000 ikertzaile baino gehiago aipatzen dira (19.500 zentro baino gehiagotan banatuta), 3.402 Estatu mailan (458 zentrotan) eta 155 Euskadin (18 zentrotan). Bestalde, lasterketaren analisiaren emaitza: munduko 186.000 zientzialari (21.000 zentro baino gehiagotan banatuta), Estatuko 2.813 (423 zentrotan) eta Euskadiko 108 ikertzaile (14 zentrotan). Azken kasu horretan, Michel Armand eta Elena Palomoren karrera zientifikoa ere nabarmentzen da, eta biak kokatu dira, beren ikerketa-esparruen barruan, Euskal Herrian izan duten ibilbideagatik eragin handiena izan duten ikertzaileen artean. Estatu mailan, top 10aren barruan sartu dira dagozkien adar zientifikoetan, Michel Armand ere nabarmentzen delarik 1. zenbakian.

CIC energiGUNEko ikertzaileak

1946an Frantzian jaioa, Michel Armand 80ko hamarkadaren amaieran hasi zen litiozko bateria kargagarriak ikertzen – Polimero solidoko elektrolitoarekin egindako konbinazioaren bidez –, eta horri esker, besteak beste, ibilgailu elektrikoari lotutako teknologia nagusiak garatu ahal izan dira. Gaur egun, CIC energiGUNEko elektrolito solidoa ikertzeko arloaren arduraduna da. Bertan, etorkizuneko ibilgailu elektrikoaren egoera solidoaren bateria lortzera bideratutako lantalde bat koordinatzen du. Planeta osoan aztertutako 7 milioi profesionalen artean, 7. postuan dago Energiaren eremu espezifikoan, eta 238. postuan zenbaketa orokorrean. Era berean, liderra da Euskadin maila guztietan, eta Estatu osoko hirugarren garrantzitsuena, diziplina edozein dela ere.

Elena Palomori dagokionez, Stanforden zerrendak lehen postuan jarri du berriz ere euskal erreferente gisa Ingeniaritza Mekaniko eta Garraio arloan, eta seigarren postuan Estatuko karrera profesionalaren sailkapenean. Biltegiratze Termikoaren Arloko arduradun gisa, Palomo doktoreak Europako proiektuen kudeaketan parte hartu du, bai zuzendaritzan – 6 proiektu gidatuz –, bai FP6, FP7 eta H2020 esparru-programen ebaluazioan. 2003an 4 urtez Energia eta Garapena Masterra sortu eta zuzendu zuen. Master hori orain Bordeleko Unibertsitateko Zientzia eta Teknologia Fakultatearen Masterraren barruan dago.

Javier Carrasco fisika kimikoaren arloan hirugarren postua lortu duten ikertzailerik garrantzitsuenen artean agertzen da, eta Estatuan, berriz, 15. Javier Carrasco CIC energiGUNEko Modelizatu Atomikoaren eta Ikerketa Konputazionalen taldeko zuzendaria da. Ibilbide luzea egin du lehen printzipioetako termodinamika atomistikoaren, dentsitatearen teoria funtzionalaren, kimika teorikoaren eta egoera solidoaren fisikaren inguruan.

Heng Zhang, bere aldetik, elektrolito polimerikoen baterien taldeko buru izan zen 2020an, eta mundu mailan eragin handiena izan dutenen artean kokatu da alor horretan egindako lanari esker.

Egilea Andoni Beitia