EKA/ACUV Euskal Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Elkarteak balorazio “guztiz positiboa” egin du EBko “grajatik mahaira” nekazaritzako elikagaien estrategiari dagokionez, eta adierazi du “babestu eta indartu” egingo duela estrategia, nahiz eta azpimarratu duen ekimenarekin batera beste neurri batzuk hartu behar direla finantza-laguntzarako eta zerga-pizgarrietarako, bai eta estrategia zabaltzeko eta herritarrak kontzientziatzeko ere.

Europako Parlamentuaren osoko bilkurak, urriaren 20an, aldeko 452 botorekin, kontrako 170ekin eta 76 abstentziorekin, Euroganberak ‘Baserritik Mahaira’ estrategiari egindako ekarpena jasotzen duen ebazpen bat onartu zuen, Europako nekazaritzako elikagaien sektorerako EBren ibilbide-orria, trantsizio ekologikoaren barruan, Batzordeak 2020ko maiatzean aurkeztua.

Ebazpenean, Euroganberak neurriak eskatzen ditu EBn ekoitzitako elikagaiak osasuntsuagoak eta iraunkorragoak izan daitezen lortzeko, elikagaien segurtasuna bermatzeko eta animalien ongizatea hobetzeko, sektoreak Europako Itun Berdearen helburuak betetzen lagun dezan.

Europa Press albiste agentziari egindako adierazpenetan, Koldo Nabaskues EKA/ACUV elkarteko presidenteak esan du neurri horiek “harrera ona” izan dutela, elkartea “urte askoan” lotuta egon den heinean, beste gizarte-eragile batzuekin batera, nekazaritza-sindikatuak barne, nekazaritza- eta abeltzaintza-sektorea kontsumitzaileengana hurbiltzea bilatzen zuten estrategia eta ekintzetan, “Bitartekariak murriztuz eta km.0 bezalako produktu osasungarrien kontsumoa indartuz”.

Hala ere, haren ustez, beharrezkoa da estrategia horrekin batera beste neurri batzuk hartzea, finantza-laguntzak emateko, zabaltzeko eta herritarrak kontzientziatzeko. Era berean, “Gertuko sare komertzialak” eta banaketa erraztuko duten egitura logistikoak sortzeko beharra defendatu du, “Betiere elikagaien higienerako eta segurtasunerako neurriak betez”, baita hotz-katea ere.

Azpimarratu duenez, lehen sektoretik abiatutako ekimen askok “ez zuten aurrera egin azpiegitura horietako batzuetan hutsuneak zeudelako”.

Nabaskuesek adierazi du elkarteak ez duela “inolako zalantzarik” nekazari eta abeltzainen erantzuna, alde batetik, eta kontsumitzaileena, bestetik, “Oso mesedegarria” izango litzatekeela merkataritza-sare horiek ezartzea eta denboran egonkor mantentzea lortuko balitz, eta gertuko merkataritza-sare horiek “bi aldeek eskatzen” dituztela uste du.

EKA/ACUVko presidenteak adierazi duenez, elkartearen balorazioa “guztiz positiboa” da, eta, beraz, ekimen hori “mahaitik mahaira” bultzatuko dute.

Azaldu duenez, estrategiak hainbat neurri defendatzen ditu, hala nola distantzia luzeko garraioak murriztea, “Are gehiago orain petroliotik eratorritako erregaien bizitza erabilgarriaren krisiarekin”, bai eta sasoiko eta gertuko produktuen erosketa eta kontsumoa ere.

Hala ere, elikadura-ohiturak eta -ohiturak “aldatzen zailak” direla onartu du, eta, horregatik, kontzientziazio-politika bat beharrezkoa izango dela uste du, eta pizgarri fiskalen edo bestelako sustapen-laguntzen bidez estrategia horien ezarpena sustatu beharko dela.

Urriaren 20an onartutako ebazpenean, eurodiputatuek “elikagaien hornidura-katearen fase guzti-guztietan jasangarritasuna hobetzea” eskatzen dute, eta, era berean, Batzordeari eskatzen zaio “ahaleginak areagotzeko”, ekoizleek balio-katean duten posizioa indartzeko, “Elikagai jasangarriekin lortutako etekinen zati justua eraman ahal izan dezaten”.

Ildo beretik, aipatutako ebazpenak haragi eta elikagai ultraprozesatuen gehiegizko kontsumoa etetearen alde egiten du, bai eta plagizidak baimentzeko prozesua hobetzearen alde ere, horien erabilera hobeto kontrolatzearen alde, eta horiek murrizteko helburu lotesleak ezartzearen alde, bai eta nekazaritza eta abeltzaintzako sektoretik datozen isuriak murrizteko helburu “handinahiak” arautu eta ezartzearen alde ere, karbono-hustubide naturalak leheneratzeaz eta hobetzeaz gain.

Animalien ongizateari dagokionez, Euroganberak abeltzaintzan kaiolen erabilera apurka-apurka ezabatzea, “Babes zientifiko nahikoa” duten adierazle komunen harmonizazioan aurrera egitea eta indarrean dagoen legeria berrikustea defendatzen du, balizko aldaketak aztertzeko.

Azkenik, nekazaritza ekologikoari dagokionez, Europako Parlamentuak uste du 2030ean labore ekologikoetara bideratutako azalera handitu behar zela, eta azpimarratu du sustapeneko, kontratazio publikoko eta zergetako ekimenak beharrezkoak direla eskaria sustatzeko.

Egilea Andoni Beitia