EH Bilduk lege-proposamen bat erregistratu du Eusko Legebiltzarrean, politikaren eta enpresa pribatuen arteko ‘ate birakariak’ deiturikoei “muga jartzeko”. Ekimen honetan jasotako neurriek eta zigorrek ere eragina izango lukete horietan.

EH Bilduren lege-proposamenak, Maddalen Iriartek eta Josu Estarronak astearte honetan prentsaurreko batean aurkeztutakoak, erakunde independente bat sortzea ere aurreikusten du, enpresa pribatuan erantzukizun handiko postuak lortu nahi dituzten erakundeetako agintari ohien edo politikoen kasuak aztertzeaz arduratuko litzatekeena.

Iriartek azpimarratu du ‘ate birakariena’ ez dela “fenomeno berria”, beti egon baitira “alderdi jakin batzuetako” karguak, konpainia handietako administrazio-kontseiluetara “jauzi egin dutenak”.

EH Bilduk Eusko Legebiltzarrean duen bozeramaileak azpimarratu duenez, enpresa handi horiek politikari ohiak fitxatzen dituzte “euren harremanak eta esperientzia aprobetxatzeko, ordainsari mamitsu baten truke”.

Politika eta enpresaren arteko harreman-eredu bat da, “Botere politikoa ekonomikoaren menpe jartzeko arrisku larria dakarrena”, ohartarazi duenez.

Koalizioak “konponbideak” proposatu nahi dizkio arazo horri, eta ekimen hori aurkeztea erabaki du, ‘Ate birakariekin’ amaitzeko; izan ere, “EAJk urteetan eraiki duen klientelarren sarean pieza bat gehiago dira”, adierazi du.

Iriartek zehaztu du EH Bildu ez dagoela politikaren eta sektore pribatuaren arteko bide “legitimoaren” aurka, baina zehaztu du prozesu hori “araututa eta mugatuta” egon behar dela “higiene demokratikoaren eta erantzukizun politikoaren” printzipioagatik.

EH Bilduk Eusko Legebiltzarrean duen bozeramaileak gogorarazi duenez, azken kontroleko saioan, Iñigo Urkullu lehendakariak koalizioari eskatu zion, kritikatzeaz gain, politikaren eta enpresaren arteko igarotzeari buruzko egungo erregulazioari “hobekuntzak” proposatzea.

“Eskularrua jasotzen dugu”, adierazi du Iriartek, eta zehaztu du bere taldearen lege-proposamenak, hain zuzen ere, politikak sektore pribatuan edo alderantziz duen sarbidearen “portaera irregularren” gaineko kontrolak indartu nahi dituela.

Koalizioaren ordezkariak gogorarazi du, nolanahi ere, bere taldeak ustelkeriaren aurkako bulego bat sortzeko lege-proposamena aurkeztu zuenean, Eusko Jaurlaritzak ez zuela tramitatu nahi izan Legebiltzarrean. “Espero dezagun orain erantzuna desberdina izatea”, gaineratu du.

Bestalde, Estarronak azaldu du EH Bilduren testuak 28 artikulu dituela, eta neurriak proposatzen dituela “kontrol mekanismoak indartzeko” eta “ate birakariei” muga jartzeko.

Horrela, enpresa pribatuan karguak lortu nahi dituzten agintari politiko edo instituzional ohien interes-gatazken erregulazioa hobetu nahi da, ekimenean jasotako neurriek eta zigorrek ere eragingo lioketelako.

Estarronak azpimarratu duenez, EH Bilduk proposatzen duen legeak “blindatu” egiten du eta “lege-xede maila” ematen dio bi urteko gabealdiari, hau da, egungo araudiaren arabera, kargu publiko batek sektore pribatua uzten duenetik enpresa pribatuan erantzukizuneko lanpostu bat lortzeko igaro behar den denbora.

Gainera, koalizioak proposatu du ahaldun nagusi ohiek eta alkate ohiek ezin izatea Herri Kontuen Euskal Epaitegiko kide izan.

Lege-proposamen honen bidez, Eusko Jaurlaritzaren kode etikoa betetzen dela zainduko lukeen organo independente bat sortzea planteatzen da. Egungo Etika Batzordea ordeztuko luke organo horrek, Estarrok gogorarazi duenez.

Estarronak azpimarratu du garrantzitsua dela lege horrekin kontrolaren “fokua” zabaltzea, orain arte erakunde publikoetara mugatuta baitzegoen, politikari ohiak kontratatzen dituzten enpresa pribatuetara.

Legebiltzarkideak azaldu duenez, EH Bilduk proposatzen duena da egoitza Euskadin duten enpresei lege hori “betetzea exijitzea”, araudian jasotako zehapen-araubidearen eraginpean egongo liratekeelako.

Estarronak aitortu du bere taldeak planteatzen duena “hobetu” daitekeela, eta “neurri handiagoan edo txikiagoan” garatu ahal izango dela, baina nabarmendu du beharrezkoa dela eremu horretan ere jardutea, “Ate birakariekin” amaitzeko.

Egilea Andoni Beitia