Espainiako Gobernuak aldaketak proposatu ditu asteazken honetan aldi baterako kontratazioari buruzko proposamenean; izan ere, aldi baterako kontratuak egin daitezke noizbehinkako jardueretarako, gehienez ere 3 hilabeteko iraupenarekin eta enpresaren tamainaren araberako mugekin.

Efek eskuratu duen proposamenaren arabera, iraupen mugatuko lan-kontratuak ekoizpenaren arrazoiengatik edo langile baten ordezkapenagatik bakarrik egin ahal izango dira, eta “kontratuan zehatz-mehatz zehaztuko da aldi baterako kontratazioa gaitzen duen arrazoia, kontratua justifikatzen duten inguruabar zehatzak eta aurreikusitako iraupenarekin duen lotura”.

Eta arrazoi horien artean honako hau aipatzen da: “Eskaeraren noizbehinkako eta aurreikusi ezinezko igoera” edo noizbehinkako jarduerak egitea, “Horien izaeraren arabera, nahiz eta aurreikusteko modukoak eta ziklikoak izan”.

“Noizbehinkako jardueretarako kontratuen gehieneko iraupena hiru hilabetekoa izango da”, egungo hamabien aldean, eta enpresaren tamainaren arabera modalitate hori erabiltzeko mugak jasotzen ditu proposamenak.

Testuak honako hau gaineratzen du: “Lanpostu bat (…) urtebetean bost hilabete baino gehiagoz aldizkako jardueretarako kontratuekin betetzen bada, lanpostu hori betetzen ari den pertsona, edo epe horren ondoren betetzen duena, mugagabetzat hartuko da”.

Proposatzen da enpresek urte natural batean noizbehinkako zereginetarako itundu ahal izango dituzten kontratuen kopurua ez dela 5 langile arteko enpresentzako kontratu batean hasten den eskala bat baino handiagoa izango, 6-10 langileko enpresetan bi izango baitira, eta 30 pertsonara iristen badira, hiru.

Plantilla horretatik abiatuta, kontratu kopuruan eta ehunekoan mugak ezartzen dira: 31 langiletik 100era bost kontratu edo plantillaren % 8; 101 langiletik 500era hamabost edo % 7, eta 500 baino gehiagoko enpresetan, hogeita hamar kontratu urtean edo plantillaren % 4.

“Nekazaritza-sektoreko enpresen kasuan, tarte bakoitzean egin beharreko kontratuen gehieneko kopurua % 50 handituko da”, proposamenak jasotzen duenez.

Langileen Estatutuaren 15. artikuluan islatzen diren aldaketak dira. Artikulu horrek arautzen du kontratuaren iraupena, eta Espainiako Estatuko lan-merkatuaren behin-behinekotasun handia mugatzen saiatzeko lan egiten da.

Helburua da aldi baterako kontratuen ereduak eta erabilera mugatzea, kontratu mugagabea lehenetsita sinatzea eta aldizkako kontratu finkoaren erabilera sustatzea.

Negoziazio horren hasierako planteamenduetan, obrako kontratuaren amaierarekin batera, aldi baterako kontratua jarduera-mailetarako erabiltzea debekatzea ere sartu zen, lan-karga handiago horrek enpresaren jarduera “normal eta iraunkorrarekin” zerikusia zuenean.

Helburua zen horrelako beharrak aldizkako kontratu finkoarekin bat etortzea, elkarrizketa sozialaren iturriek azaldu dutenez.

Gerora egindako beste proposamen batean, kontratu horiekin egiturazko lanpostuen % 15 soilik bete zezaketen enpresen behin-behinekotasuna mugatu zen.

Bi planteamendu horiek patronalaren gaitzespen irmoarekin egin zuten topo, enpleguan malgutasunak duen garrantzia azpimarratzen baitu.

Zirriborroak planteatzen du, halaber, neurri horiek guztiak abian jarri ondoren, Espainiako Gobernuak emaitzak ebaluatuko dituela aldi baterako kontratazioari eta kontratazio mugagabeari buruzko datuak aztertuta 2025eko urtarrilean, eta ebaluazio hori bi urtean behin errepikatu beharko dela.

Ebaluazioaren emaitzek aldi baterakotasun-tasa murrizten ez badute, bai orokorra bai sektore desberdinetakoa, Gobernuak neurri osagarrien proposamen bat helaraziko dio elkarrizketa sozialeko mahaiari.

Aldi baterako lan-erregulazioei dagokienez, UGTk azaldu du gaur egungoen aldarrikapena jasotzen dela, “Patronalaren kuotatik salbuetsita egonez gero, enplegua mantentzeko bermearekin batera joatea, gainerakoan azken idazketan mantenduz”.

Eta Red mekanismo berriari dagokionez, azaldu du Gobernuak beste proposamen bat egingo duela, alde guztiek azken planteamendua baztertu ondoren, “Jarrerak hurbildu ditzakeena” eta hurrengo bilerarako espero dutena.

Espainiako Gobernuak mahai honetan negoziatzen ari diren puntu bakoitzaren egoerari buruzko dokumentu bat eman die ostiral honetan berriro bilduko diren gizarte-eragileei.

CCOOk eta UGTk zehaztu dutenez, negoziazio kolektiboko beste puntu batzuk, hala nola sektoreko hitzarmenaren nagusitasuna eta aurreraeragina, aldaketarik gabe mantentzen dira.

Egilea Andoni Beitia