Bizkaiko golkoan antxoa-gazteen gaur egungo populazioa 208.000 tonakoa dela zenbatesten da, Aztiren urteko azterketaren arabera; izan ere, azterlanen serie historikoaren batez bestekoa baino “apur bat” txikiagoa izan arren, 2022ko arrantza-kanpainarako espeziearen “batez besteko erreklutamendua bermatzen du”.

Juvena euskal zentro teknologikoak 2003tik egiten duen ikerketaren emaitzen arabera, antxoa-gazteen populazioa, gainera, iaz hautemandakoa baino txikiagoa da, orduan 230.000 tonara iritsi baitzen aztertutako biomasa.

Aurtengo aurreikuspena “oparotasun ertainekoa” da, Guillermo Boyra ikertzaile eta Aztiren kanpaina ozeanografikoaren arduradunak astelehen honetan ohar baten bidez zehaztu duenez, eta azpimarratu du lortutako datuek “erreklutamendu-maila ertaina” aurreikusten dutela, hurrengo arrantzaldia ziurtatzen duena.

Eusko Jaurlaritzako Nekazaritzako, Arrantzako eta Elikagai Politikako sailburuorde eta ikerketa-zentroko presidente Bittor Orozek, bestalde, azterlan berriaren emaitzek Euskadiko kostaldean gazteen antxoaren “Osasun ona” finkatzen dutela eta sektoreko profesionalei arrantzaldia modu “iraunkorrean” jarraitzeko aukera ematen dietela adierazi du.

Eusko Jaurlaritzak, Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioak eta Espainiako Ozeanografia Institutuak (IEO) finantzatuta, ikerketa, aurten 19. edizioa izango duena, joan den abuztutik irailera bitartean egin da, guztira 37.500 itsas milia karratu bete dituzten bi itsasontzitan.

Gazteen antxoaren banaketa geografikoari dagokionez, Boyrak azaldu du “golkoko eremu handi bat” estaltzen zuela, Frantziako plataformaren iparralderaino iristen zena, “Ziurrenik” plankton-geruza baten “eragina” zuena, arrantzaleek “Zikiña” deitzen zutena, eta batez ere “salpa txikiz” osatua.

Iazko udan “zikiñak” zuen “hedadura izugarriak” antxoaren banaketari eragin ziezaiokeen, eta badirudi plankton geruza horrek okupatutako “eremuak saihesten dituela”, zehaztu du.

Tamainari dagokionez, adierazi du “beheranzko joera” ikusi dutela azken hamarkadan, batez beste 10.6 cm-koa baitzen 2004an; 8,3koa 2010ean; 6,1ekoa iaz, eta 5,3 cm-koa orain.

Antxoaren biomasaz eta pelagiko txikien gainerako espezieez gain, Juvena kanpainak golkoko beste aldagai batzuk neurtzen ditu, hala nola tenperatura eta gazitasuna, uren egoera eta bilakaera orokorra ebaluatzeko; aldi berean, behatzaileen programa bat ere jasotzen du, harraparien banaketa eta ugaritasuna edo giza jardueren presentzia erregistratzeko, hala nola itsas zaborra edo ontzien trafikoa).

Iazko udan egindako ikerketaren arabera, uretan atzemandako hondakinak azken hiru urteetan ikusitakoen “antzekoak” dira kantitatean, eta plastikoak “aldizka” ikusten dira Kantauri itsasoan eta Frantziako plataforman, han aurkitu baitziren “agregazio handienak”.

Egilea Andoni Beitia