ELGAk beherantz berrikusi ditu aurtengo Espainiako hazkunde ekonomikoaren aurreikuspenak, % 4,5ean geratu baita, irailean zenbatetsitako % 6,8aren eta Espainiako Gobernuak koiunturako institutu handi guztien iritziaren aurka mantentzen duen % 6,5aren oso azpitik.
Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundeak (ELGA) asteazken honetan argitaratu duen perspektiba ekonomikoen txostenean ere nabarmen murriztu ditu 2022rako aurreikuspenak, % 5,5era, hau da, duela bi hilabete pasatxo aurreratu zuena baino 1,1 puntu gutxiago.
Horren guztiaren ondorioa da Espainiak ez duela berriro berreskuratuko 2019ko amaieran zuen jarduera-maila, koronabirusaren krisiak eztanda egin aurretik, 2023ko lehen hiruhilekora arte, urte horretan barne produktu gordinaren (BPG) progresioa % 3,8koa izan beharko bailitzateke.
ELGEren azterketa bat dator, funtsean, Europako Batzordeak duela hiru aste egindakoarekin, 2021ean Espainian % 4,6ko eta 2022an % 5,5eko hazkundea izango zela aurreikusi baitzuen.
INEREN DATUEN IRUZURRA
Etsipen horren arrazoi nagusia Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) irailaren amaieran aldatu zuen bigarren hiruhilekoko BPGren datuekin izandako iruzurra da, uztailean baikortasun handia sortu ondoren, eta horrek ELGAko analistak ere nahastu zituen, tiroa zuzendu behar izan baitute.
EINek Espainia zuzendu aurretik aurten hazkunderik handiena izango zuen erakundearen herrialdea izango bazen, orain eurogune osoan espero den % 5,2aren azpitik geratuko da, non Frantziako zifrak igo diren bereziki, % 6,8ko progresioa kalkulatzen baita.
Müge Adalet McGowan ELGAko ekonomialariaren esanetan, hirugarren hiruhilekoan Espainian izandako jardueraren datuek ere huts egin diete, eta horrek ondorioak izango ditu azken hiru hilabeteetan proiektatzeko.
Hori gutxi balitz, azken asteetan kezkatzeko arrazoiak gehitu dira, energiaren prezioen gorakadak eragindako inflaziotik hasita ( % 5,4 urrian), 2021aren amaieran gailurrera iritsi beharko lukeena, “2022aren erdialdean” maila moderatuagoetara itzultzeko, Adalet McGowanen arabera.
Azkenean, txostenaren egileek uste dute 2021ean urte arteko inflazioaren batez bestekoa % 2,9koa izango bada, 2022an % 3,2koa izango dela.
Inflazioarena da hurrengo hilabeteetan Espainiako ekonomiaren gain dagoen arrisku nagusietako bat – Epidemiaren gorakadarekin batera, aldaera omikronaren arriskugarritasunari buruz espekulatzen den une honetan –, energiaren prezioen tira-bira soldatetara eta beste sektore askotara eramateko aukeraren aurrean.
Espainia ere hornikuntza-arazoak izaten ari da funtsezko sektore batzuetan, hala nola erdi-eroaleekin, automobilgintza-fabrikak muntatzeko kateak behin eta berriz gelditzera behartu baitute, baina Europako beste herrialde batzuetan baino gutxiago.
Langabezia-tasa altua
Enpleguari dagokionez, nahiz eta ERTEko langileen kopurua nabarmen murriztu den (2020ko apirilean zeudenen % 6 inguru), langabezia-tasak altua izaten jarraitzen zuen hirugarren hiruhilekoan, biztanleria aktiboaren % 14,7koa eta gazteen artean % 30ekoa.
ELGAk espero du ehuneko hori % 13,6ra jaisten jarraituko duela 2023an, hau da, 2019ko % 14,1etik beherako tasa, krisiaren aurreko urtean.
Erakundearen ustez, etorkizun hurbilerako erronka nagusietako bat Espainiak jaso behar dituen Europako berreraikuntzarako funtsen 70.000 milioi euroak hazteko potentziala ahalik eta gehien aprobetxatzea da, horietatik 27.000 milioi 2022ko aurrekontuan sartuta baitaude.
Era berean, -azpimarratu du Adalet McGowanek- garrantzitsua izango da egiturazko erreformen agendaren aplikazio eraginkorra, eta, lehenik eta behin, lan-agenda, lan-merkatuaren dualtasuna zuzentzeko eta pandemiak gehien astindu dituenei, batez ere gazteei, enplegua aurkitzeko gaitasunak eta itxaropenak hobetzeko.
ELGAk arreta handia jarriko dion beste erreforma handia pentsioena da. Horren inguruan, bere mezua da, alde batetik, pentsiodunen erosteko ahalmena bermatzen bada errebalorizazio automatikoarekin – Legebiltzarrean izapidetzen ari den lege-proiektuaren puntuetako bat –, epe luzerako finantza-iraunkortasunarekin ere egin behar dela.
Izan ere, erakundeak zalantzak ditu Jaurlaritzak kotizazioak 0,6 puntu igotzeko proposamena nahikoa izango ote den iraunkortasun hori lortzeko.