Uda sortzen ari den positibismo ekonomikoaren irudipenak eta, zehazkiago, turismo-sektorearen bilakaera onak ezkutatzen ari dira datorren udazkenetik aurrera ikusten diren zailtasun larriak. Tenperatura baxuek kontinente zaharra inbaditu eta Errusiak Europarako gas-hornidura erabat itxi ondoren, aldaketa erabat desberdina izango da.
Ukrainako gerraren ondoriozko krisiak bere alderdirik okerrena izango du une honetan, tentsio geopolitikoak areagotuko baitira eta Europako duela gutxiko historian parekorik ez duen energia-krisia izango baita, eta hori guztia inflazio-dosi handiarekin hornituko da. Horrez gain, Europako Banku Zentralaren (EBZ) diru-politika aldatu egin da azken hamaika urteotan.
Testuinguru hori aurreratu du Funcasek Espainiarako aurreikuspen ekonomikoei buruzko azken txostenean. Txosten horretan ikus daitekeenez, datozen hilabeteetarako turismoaren errebotea, ondasun eta zerbitzu ez-turistikoen esportazioen dinamismoa eta lan-merkatuaren indarra espero dira.
Horren ondorioz, 2022aren itxierarako BPGren hazkundea ez da aldatuko aurreko % 4,2ko zenbatespenarekin alderatuta, baina ez faktoreen alborapena. Barne-eskariak 2,1 puntu baino ez ditu emango, martxoan aurreikusitakoa baino 1,7 puntu gutxiago, eta horrek argi eta garbi erakusten du kontsumitzaileek erosteko gaitasuna galdu dutela inflazioaren ondorioz, eta horrek etxeetako errenta erabilgarria kaltetzen duela KPIaren eragina kenduta.
Familia espainiarrek ondo kudeatutako aurrezpen horri tira egingo diote pandemian zehar, beren gastuak kudeatu ahal izateko, batez ere oporrekoak. Horri esker, kontsumo pribatuak produktu osoari ekarpenak egiten jarraituko du.
Hala ere, okerrena iristear dago. Datorren urtean, Espainiako ekonomiak geldialdi handia izango du, % 2ko gurutzaldi-abiadura erregistratu arte. Turismo-errebotearen eta kanpo-sektorearen ekarpenaren amaierak eta Errusiaren hornidurarik ezari lotutako arrisku handiagoek azaltzen dute aurreikuspen hori. Kopuru horrek, ziurrenik, 2024rako utziko luke BPGren susperraldia pandemia aurreko mailetaraino.
Inflazioak ekonomiaren martxa markatzen jarraituko du. Datorren udaberrira arte energiaren prezioak gorantz egingo duela kalkulatuta, kontsumoaren deflaktoreak % 8,8an eta % 5ean itxiko luke aurten 2023an, eta horrek estankotasun-egoera bat irekiko luke gatazka belikoa betikotzen bada edo beste herrialde batzuetara hedatzen bada.
Atzeraldiaren beldurra
Lan-merkatuaren dinamismoa motelduz joango da pixkanaka, bilakaera ekonomikoarekin bat etorriz, baina 600.000 lanpostu sortuko dira 2023aren amaierara arte; beraz, langabezia-tasa % 12tik jaitsiko da. Defizit publikoa BPGren % 4,7ra jaitsiko da aurten, baina 2023an 2 hamarren gutxiago izango da, BPGren % 4,5ean finkatuz; zor publikoa, berriz, % 113,9tik % 112,1era igoko da.
Ukrainako gerraren iraupena da, gaur egun, nazioarteko ekonomiei eragiten dien ziurgabetasun-faktore nagusia. Iraupen horren araberakoa izango da, halaber, energia-prezioen bilakaera, eta, horren ondorioz, gaur egun ezagutzen diren zenbatespenek ez dute aldaketarik izango hilabete pare batean.
Horrela, Funcasek aurreratu du gatazka iraunarazteak ezinbestean geldialdia ekarriko lukeela, baina are kezkagarriagoa da uda ostean barne-eskariak behera egingo balu eta, beraz, hazkunde ekonomikoak oro har, atzeraldia urrituko genukeela, Raymond Torres Funcasen koiunturako zuzendariak adierazi zuenez, baina oraingoz aurreikuspenek desazelerazioa dakartela zehaztu du.
Bestalde, Funcaseko zuzendari nagusi Carlos Ocañak, inflazioaren arazoez eta Gobernuak abian jarritako txoke-neurriez ari dela, uste du gobernuek inflazioa murrizteko dituzten aukerak oso mugatuak direla, baina adierazi du bere egitekoa ondorio negatiboak ez larriagotzea dela.
Aurkezpenean azaldu zen beste gaietako bat errenten itun batean akordioa lortzea izan zen, inflazioaren egungo zurrunbiloa saihesteko. Gai horretan, Torresek uste du errenta esplizitu edo tazituei buruzko itun batek aukera emango lukeela begizta, prezio eta soldatei eusteko eta moderatzeko, aldi berean lehiakortasunari eta kohesio sozialari eusteko.
Bere ustez, inflazioaren kostuen banaketa orekatua lortzea da erronka, aurten soldatak batez beste % 2,5 eta datorren urtean % 3 haztea espero den testuinguru batean, 2022an batez beste % 8,8 eta 2023an % 5 igoko diren kontsumo-prezioen aurrean.