Idoia Mendia lehendakariorde eta Lan eta Enplegu sailburuak laneko segurtasun faltaren arrazoiei aurre egitearen garrantzia azpimarratu du, “Lana ez dadin izan norbait gaixotzeko edo hiltzeko arrazoia”.
Mendiak agerraldia egin du asteazken honetan Eusko Legebiltzarreko Lan eta Enplegu Batzordean, berak eskatuta, “2021-2026 Laneko Segurtasun eta Osasunerako Euskal Estrategia” aurkezteko. Dokumentu hori urtarrilaren 19an jakinarazi zen, Osalanek 2021eko abenduan onartu ondoren.
Dokumentuan, besteak beste, estresa, telelanaren ondorioz lan-eremutik kanpo egin beharreko lanak edo isolamenduak eta hiperkonexioak eragindako arriskuen prebentzioa sakontzen dira.
Testua Eusko Legebiltzarrean aurkeztu duenean, sailburuak honela definitu du estrategia: “Segurtasun eta osasuneko ibilbide-orria errealitate ekonomiko berriaren, enplegu berrien, biztanleria landunaren errealitate demografikoaren eta genero-ikuspegiaren aurrean, osotasun fisikoa eta psikikoa desberdintasunaren faktore erantsia izan ez dadin”.
Azaldu duenez, estrategia “transbertsal, integral eta parte-hartzaile” horren gakoa da kausetara doala eta pertsona jardueren ardatzean jartzen duela. “Gizonek eta emakumeek baldintza eta posizio sozial eta ekonomiko desberdinak baditugu,
Lanean, berdina al da ezbehar-tasa? Gai honetan genero-ikuspegirik ez badago, desberdintasun-iturri bat gehiago izan daiteke? “, planteatu du.
Arazo horien “arrazoiei” aurre egitea proposatu du Mendiak, horiei irtenbidea aurkitzeko. ‘2021-2026 Laneko Segurtasun eta Osasun Estrategia’ k hamabi helburu estrategiko eta 33 helburu operatibo ditu, eta lehentasunezko 50 ekintzatan deskribatzen dira. Dokumentuak pertsonak ezartzen ditu jarduketen ardatz gisa, lantokia bakarrik izan beharrean.
Laneko osasuna sustatzea eta prebenitzea
Dokumentuak lehenesten du Eusko Jaurlaritzaren politiken helburuen artean laneko osasuna sustatzea eta prebenitzea egotea, batez ere generoagatik, adinagatik eta jatorriagatik osasun-arloko desberdintasunik handienak jasan ditzaketen pertsonengan.
Eta dibertsitate funtzionala, besteak beste.
Era berean, lan-istripuen eta lanbide-gaixotasunen intzidentzia-indizeak murriztea du helburu, orokorrak eta sektoreka. Helburu horrekin, hainbat saiotan landu den bezala, prebentzio-premia duten arrisku-faktore gisa txertatzen dira generoari, biztanleria okupatuaren zahartzeari edo arrisku psikosozialei dagozkienak.
Estrategia hori bat dator legegintzaldiko Gobernu Programarekin, beste sail batzuetako plan estrategikoekin, “Laneko Osasun eta Segurtasunaren arloko Europar Batasunaren Esparru Estrategikoarekin, 2021- 2027”, eta “laneko Segurtasun eta Osasunaren Espainiako Estrategia 2015-2020” estrategiarekin, laster berrituko dena.
Osalan-Laneko Segurtasun eta Osasunerako Euskal Erakundeari Lan eta Enplegu Sailak agindutako estrategia lantzeko prozesuan, prebentzioan inplikatutako eragile guztiei eman zaie hitza eta parte hartzea.
Dokumentuaren helburua Eusko Jaurlaritzaren politiketan eragitea da, eta, beraz, Jaurlaritzako sailek eta erakundeek parte hartu dute. Testua, gainera, beste bi lan-talderen partaidetzarekin egin da: Enpresa- eta sindikatu-erakundeek eta prebentzioko beste profesional-talde batek osatutako taldea.
Oposizioaren aldetik, Pazis Garcia EH Bilduko legebiltzarkideak esan du estrategia horrek “erronka handi” bati erantzun behar diola. Besteak beste, baloratu du dokumentuan genero-ikuspegiaren integrazioa sartzea, baina salatu du gaur egun oraindik ere “ez-betetze orokorra” dagoela BJLri buruz indarrean dagoen araudian.