Espainiako enpresek burtsara egindako hamar irteeretatik lauk balazta bota behar izan dute azken 10 urteetan. Bai eskaririk ez zutelako eskatzen zuten prezioan, bai hegazkortasunak eragiketa kolokan jartzen zuelako, bai arrisku-kapitalak eskaintza ukaezinak egin zituelako taloitegian. Ibercaja eta Windar dira estreinaldiak atzeratu dituzten azkenak, iaz Opdenergyk, Capital Energyk eta Primafriok estreinatu ostean. Hala eta guztiz ere, estreinaldi horien bidez azken 10 urteetan jarritako zenbatekoa 23.000 milioi euro ingurukoa da.

Errusiaren eta Ukrainaren arteko gatazkaren gorakadarekin muturtuta geratu zen Ibercaja, eta EEP geldiarazi zuen, nahi ez ziren akziodunekin ateratzeko aukeraren aurrean: epe laburreko hedge funds gehiago luzerako inbertitzaileak baino. Baina apirilean edo maiatzean saiatuko da berriro, tasen igoerarekin eta aurkarien burtsako eskaladarekin, % 60ra iristen baitira.

Victor Iglesias kontseilari delegatu gisa aritzen den bankuaren kasuan, arrisku-kapitala ez da alternatiba gisa planteatzen. Baina enpresa horien ahalmen handia – Espainiarren artean 5.000 milioi euroko likideziarekin soilik, 14 urteko maximoarekin – Arreta handiz begiratzen dute enpresek. Dual track prozesuak: gehien ordaintzen duena enpresa geratuko da. Funtsekin egindako eragiketek balorazio hobeak eta pizgarri gehigarri bat izaten dituzte: enpresa % 100ean saltzen da. Ez dago merkatuan jarri beharreko hondarrik, merkatuarekin edo enpresaren bilakaerarekin bat ez badatoz prezioa jaitsi baitezakete.

Opdenergy 375 milioira arte kapitala handitzen saiatu zen, eta gelditu egin zuen, eskaera nahikorik ez zuelako; orain, koordinatzaileak – Barclays eta Société Generale – Citiren ordez jarri ditu, eta Santanderrek bere horretan jarraitzen du – Eta bere aurreikuspenak 300 milioira murriztu ditu. Primafriok 1.700 milioi euroko balioa zuen, eta burtsatik kanpo alternatibak bilatzen ditu. Capital Energyk ere tiradera batean gordeta dauka estreinaldia, merkatuak eskatzen zituen 2.000 milioietan baloratzeko prest ez zegoela egiaztatu ondoren.

Hauek dira azken kasuak, baina 2012tik aurrera, planteatutako burtsara egindako 51 irteeretatik 30ek amaiera zoriontsua izan dute. Hau da, % 41ek atzera egin zuen arrazoi bategatik edo besteagatik (ikus grafikoa). Eta horietako batzuk zailtasun handiekin atera ziren, Metrovacesa kasu, egun bat luzatu baitzuen eskariaren prospekzio-aldia, hala nola Arima eta Ecoener, eskatzen zuten zenbatekoa jaitsi zutenak, edo Telepizza, Burtsara itzultzean inoizko estreinaldirik txarrena jasan zuena, ia % 20ko hondoratzearekin. Alderdi horietara iritsi gabe, Acciona Energiak gutxieneko preziora atera zen eta eskaintza % 25etik % 15era murriztu zuen.

Allfunds izan ezik, berak ezarri baitzuen prezioa goiko aldean, enpresak zuhurrak izan dira eta balorazioak urkilen behealdean utzi dituzte.

CNMVk enpresa berriak merkatura iristea errazteko beharra errepikatzen du mantra gisa. Gardentasun-eskakizunak tamainaren arabera markatu behar dira, ez kotizatzen duen ala ez kontuan hartuta, eta luzerako errunaldiaren prozesua sinplifikatu egin behar da. Burtsarako irteerak hilabeteak daramatza, eta finantza-inbertitzaile batekin egindako eragiketa bat egun gutxi barru itxi daiteke.

Egilea Andoni Beitia