Bilboko Lehen Auzialdiko 11 zenbakiko Epaitegiak arrazoia eman dio banketxeak zoru-klausula kontzeptuagatik gehiegi kobratu zion dirua itzultzeko eskatzen zuen bikote bati, bi aldeen arteko akordioa egon arren. Mota honetako lehen hutsegiteetako bat da Bizkaian. Magistratuaren erabakiak erakusten duenez, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak (EBJA) berriki emandako epaia, zenbateko horiek itzultzeko exijitzen duena, bankuaren eta bezeroen “itunak alde batera utzita”, deusezak direlakoan, epaitegi nazionalak “aplikatzen” ari dira. Montero de Cisneros bulego bilbotarra dago garaipen judizial garrantzitsu horren atzean, eta milaka familiari egingo die mesede; izan ere, erreklamazio sorta bati ateak irekitzen dizkio.
Gaur egun, horrelako 350 eta 500 kasu artean daude. “Orain arte, baziren erreklamatzera animatu ez zirenak, hipoteken zoru klausularen inguruan bankuekin tranpa akordioa sinatuta zutelako, baina Europako jurisprudentziak dena aldatzen du, eta epaitegi nazionalak beren ikuspuntua gauzatzen ari dira; beraz, erreklamatzeko unea da”, adierazi du Jose Montero bulegoko bazkide zuzendari eta kudeatzaileak.
Kasuen % 80k honako profil honi erantzuten dio: notario aurrean hipoteka bat sinatzen duen bikotea, hipoteka horren baldintzak erabat ulertu gabe, “Zoru-klausula jaisten ez” denean konturatzeko. Kontzeptu hori abusuzkotzat jo zuen Auzitegi Gorenak 2013ko maiatzaren 9an, eta horrek zalaparta handia sortu zuen gizartean. Hori ikusita, banku asko harremanetan jarri ziren 2014an eta 2015ean zoru-klausulen eraginpean zeuden bezeroekin, “Tranpa-akordioak” sina zitzaten. Akordio horien arabera, pertsona horiek uko egin behar zioten ordura arte kontzeptu horrengatik soberan kobratutako diruari, eta konfidentzialtasuna gorde behar zuten, zoru-klausula aplikatzeari uztearen truke. Familia asko sartu ziren. EBJAk berriki emandako epaiaren arabera, ordea, itun horiek ez dute baliorik. “Urte asko daramatzat ildo horretan lanean, orain errealitate osoa den zoru-klausula baliogabetzeko borrokan”, esan du Monterok, “Paten teoriaren” sortzaileak; izan ere, jarraibide hori urteak daramatza aplikatzen auzitegietan zoru-klausularen deuseztasunari buruz, eta orain aitortu egin behar diote.
Montero de Cisneros bulegoak Europako zuzenbiderik berriena, Espainian oraindik aplikatzen ez dena, eta XIX. mendeko Kode Zibila konbinatzen ditu. “Gure protokoloa bakarra da Espainian, arlo honetan ez baitago benetako espezialistarik, eta oso eraginkorra da, gaiaren ezagutza osoa dugulako, ahalik eta ikuspegi gehienetatik. Oraindik jende asko egongo da bere etxean pentsatzen, bankuarekin akordioa sinatu zuenez, ezin duela bere dirua erreklamatu. Jakin dezatela ez dela horrela, orain egin dezaketela eta hau ez da aldatuko “, azaldu du Monterok.