Enpresa-finantzaketa ‘private equity’ (inbertsio-kapitala) bidez kudeatzen 40 urte baino gehiago igaro ondoren, Talde kudeatzaileak Bizkaiko zor pribatuaren lehen funtsa abiarazi zuen 2019an, 100 milioi euro altxatzeko asmoz, hedapen-proiektuak dituzten Europako 10 eta 15 ETE ingurutan inbertitzeko, eta batez beste % 5eko errentagarritasuna lortzeko helburuarekin, inbertitzaile instituzional eta partikularrentzat. Gaur egun, Filpe (Europako Epe Luzerako Inbertsio Funtsa) Talde Zor Alternatiboaren funtsak 65 milioi euro ditu konprometituta, % 15 ordaindu du eragiketa bakar batean -GVO-, hilabete honetan bi eragiketa berri ixtea aurreikusten du, inbertitutako kapitala % 35era arte igoz, eta abenduaren 31ra arte luzatu du inbertitzaile berriak erakartzeko epea.
Jose M. Iturriaga arduradunak adierazi duenez, ez du oraindik aurkitu Euskadin kudeatzen duen zor-funtsera egokitutako arrisku eta errentagarritasun profilera egokitzen den enpresarik. 10 konpainiatan edo, gehienez ere, 15 konpainiatan inbertitzeko eta zorro dibertsifikatu bat sortzeko helburuarekin, hainbat sektoretan eta ‘driver’ -etan ikusgai egongo dena, sozietateak operazio bakar bat itxi du orain arte, Formentor arrisku-kapitaleko funtsari GVO (Grand Vision Optics) haurrentzako betaurrekoen fabrikatzailearen % 70 erosteko, 5,7 milioi euroko transakzioa egiteko, eta helburua zazpi urteko errentan jartzeko. Maiatzean Katalunian eta Murtzian beste bi operazio ixtea aurreikusi dute, hazten ari diren sektoreetako bi familia-enpresatan.
Zer abantaila ditu funtsak finantzaketa alternatiboko beste produktu batzuen aldean?
Dibertsifikazioa eskaintzen du inbertitzaile profesionalaren zorroan, errentagarritasun erakargarria eta beste aukera batzuk baino handiagoa, eta enpresa bakoitzaren beharren neurrira egindako finantzaketa-formula bat da, ohiko banku-finantzaketaren osagarria. Gainera, bai Araban, bai Bizkaian, zerga-araudiari esker Filpe funts eraginkorra eratu ahal izan dugu inbertitzailearentzat, funtseko sozietateen gaineko zergaren ikuspegitik ( % 1), eta, bereziki, inbertitzaile partikularrarentzat, gainbalioa atzeratzea eta, gainera, ondarearen eta oinordetzen gaineko zergatik salbuetsita egotea ahalbidetzen duten zerga bidez eskualda daitezkeen funtsak baitira.
Nork inbertitzen du hondo honetan?
Oro har, inbertsiogile instituzionalak dira, inbertsio luzea bilatzen dutenak eta beren gain hartzen dituzten arriskuetarako errentagarritasun erakargarria dutenak, baina, era berean, eta gero eta gehiago, inbertsiogile partikularrak. Gure inbertitzaile instituzional nagusia KOI da, % 20rekin, pentsio-funtsekin eta Euskadiko BGAEekin batera, “Family offices” eta % 35 inbertitzaile partikular ez-profesionalak, 100.000 euroko gutxieneko inbertsioarekin.
Hala ere, zor-funtsak gure merkatuetan oso gutxi hedatutako finantzaketa-tresnak dira.
Agian produktua oraindik ez delako ondo ezagutzen, eta banka oraindik ere oso presente dagoelako, eta oso modu lehiakorrean, nahiz eta joera den konpainiek, banku-kontzentrazioarekin, finantzaketa-bideak dibertsifikatzea eta kapital-egiturak sofistikatzea, garestiagoak izan arren, beren beharretara eta akziodunetara hobeto egokitzen diren finantzaketa-produktuetara. Zentzu horretan, gure produktua zor garesti samarra dela pentsa daiteke; izan ere, kapital merketzat hartu beharko genituzke, egoera konplexuagoetara eta premiazkoagoetara egokitzen garelako, dibidenduen ordainketak edo akzioen berrerosketak partzialki finantzatzeko prest gaudelako, maileguak berregituratzeko prest gaudelako, konpainiek eskatzen dituzten bermeekin sortzaileak izateko eta palanka-efektu maila altuagoak onartzeko prest gaudelako. Hori guztia konpainia kaudimendunen testuinguruan eta senior posizioan, hau da, lehen mailako bermeekin. Gainera, gure kosturik handienaren zati bat justifikatzen duen elementu tekniko bat finantzatzeko prest gauden benetako epea da. Epe hori bost urtetik zortzi urtera bitartekoa izan daiteke, mailegua indarrean dagoen bitartean amortizaziorik gabe.
Zer enpresa-profil bilatzen du Talde Zor Alternatiboak?
Hedapen organiko eta ez-organikoko proiektuak edo birfinantzaketa-beharrak dituzten ETEak. Kapital-egitura aldatu nahi ez duten edo aldatu ezin duten konpainiei (kooperatibei, adibidez) edo arrisku-kapitalak eskatzen duen ‘arrastea’ beren gain hartu nahi ez dutenei eskaintzen dizkiegu hirutasunak. Pribatate equity delakoaren bidez konpainiaren zati minoritario bat saltzea nahiago duenari, definizioz dagoen finantzaketarik garestiena, zorraren fona da aukera bat, akziodunak aldatzen ez dituena, inbertitzeko kapital hori jartzen duena hazten jarraitzeko, eta akziodunari aukera ematen dio inbertsio errealizatuen bidez ekarritako balio-sorkuntza partekatu beharrik ez izateko.