EH Bilduk lan-erreformaren alde egin du, Kongresuan baliozkotzeko: negoziazio kolektiboaren euskal esparrua babestea, hitzarmen autonomikoen nagusitasuna bermatzea, lan egindako urte bakoitzeko 45 eguneko kalte-ordaina berreskuratzea, eta Enplegu Erregulazioko Espedienteen (EEE) kontrol publikoa ezartzea; horrela, beharrezkoa izango da “lan-agintaritzaren baimena, enplegua suntsitzea saihesteko berme publiko gisa”.
Horiek dira alderdi subiranistak PSOEren Gobernuari eta Unidas Podemosi araudi berrian sartzeko eskatzen dizkien gai nagusiak, baldin eta behe-ganberan babesa lortu nahi badu, Europa Pressek eskuratu ahal izan duen dokumentu batean jaso duen bezala.
Testuak EH Bilduren ustez legedi berriak bermatu behar dituen edukiak azaltzen ditu, eta nabarmentzen du PPren lan-erreformak eskubide “galera handia” ekarri ziela langileei, eta “lan-baldintzak zehaztutako negoziazio kolektiboaren ahultzea”.
Bere ustez, “Ondorio nagusiak soldaten debaluazioa, enpleguaren prekarizazio prozesuaren azkartzea eta negoziazio kolektiboaren estatalizazioa izan dira”, eta horrek euskal errealitate sozio-ekonomikoa “ukatzea” dakar.
EH Bilduren ustez, “Euskal negoziazio kolektiboaren euskal esparruaren estatalizazioa izan zen, zalantzarik gabe, lan-erreformak Euskadiko lan-panoraman ekarri zuen gairik kaltegarrienetako eta garrantzitsuenetako bat”. “Horrek, gehiengo sindikalak eta enpresarialak gure eremuan hartutako erabakiak ukatzeaz gain, lan-baldintzen debaluazioa dakar”, esan du.
Alderdi soberanistak nabarmendu du 2017an Euskal Autonomia Erkidegoan ELA, LAB, CCOO eta UGT sindikatuek eta Confebask patronalak sinatu zuten negoziazio kolektiboaren egiturari buruzko Lanbide arteko Akordioaren helburua Euskadin sinatzen diren hitzarmen kolektiboei eta lanbide arteko akordioei lehentasuna ematea dela, Estatukoen aurretik.
“Baina euskal lanbide arteko akordio horiek, eta, beraz, gure esparruak, gaur egun ez du beharrezko berme juridikorik estatu mailako akordio eta hitzarmen sektorialen aurrean modu baketsuan aplikatzen direla bermatzeko”, adierazi du.
Bere ustez, euskal eremuan negoziazio kolektiboa babesteak “berebiziko garrantzia du ageriko arrazoiengatik”, eta “egungo lan-erreformak PPren erreformak sortutako egoera antidemokratikoa iraunaraztea dakar, euskal errealitate sozioekonomikoa, sindikala eta enpresariala ukatuz”.
EH Bilduren ustez, ez da onartu behar “Euskal langileen lan-baldintzak arautzeko funtsezko tresna bat galtzea, Estatuko lan-baldintzak hobetzeko gaitasuna erakutsi baitu”.
Ildo horretan, ohartarazi duenez, “Eskubideen galera handiagoa izan daiteke negoziazio kolektiboa galtzen bada, borroka sindikal eta sozialaren esparruan lan-eskubideak berreskuratzeko eta hobetzeko tresna gisa”.
Era berean, “Enpleguaren egonkortasuna indartzearen” alde agertu da. Horretarako, uste du beharrezkoa dela Enplegua Erregulatzeko Espedienteak (EEE) “kontrol publikoa izatea, eta lan-agintaritzaren baimena berreskuratzea berme publiko gisa, enplegua suntsitzea saihesteko”.
Halaber, langileak bidegabeko kaleratzeetatik babestea eta, helburu horrekin, “PPren lan-erreforma ezabatu zuen kalte-ordaina eta izapideko soldatak” berreskuratzea eskatu du.
“Madrilen, lan-harremanetatik eratorritako elementuen erabakiak zuzenean eragiten dio euskal gizarteari, eta, beraz, premiazkoa da euskal langileen eskubideen alde urrats esanguratsuak emango dituen lan-araudi berri bat indarrean jartzea”, azpimarratu du.
EH Bilduk bost baldintza ezarri ditu
Horregatik, lehenik eta behin, “Negoziazio kolektiboaren euskal esparrua babestea” eskatzen du, “Bertako gehiengo sindikal eta enpresarialean oinarrituta”. Era berean, Espainiako Gobernuari eskatu dio “berma dezala EAEko lurralde- eta autonomia-hitzarmenek lehentasuna izango dutela hitzarmen horiek aplikatzerakoan, bai eta lanbide arteko akordioek ere”.
Bigarrenik, negoziazio kolektiborako eskubidea eta hitzarmen kolektiboak betetzeko eskubidea errespetatzeko eskatzen du, “Jarduera sozioekonomikoa behar bezala garatzeko ezinbestekoak direlako”.
“Aurreikusi gabeko egoera negatiboen aurrean enpresei malgutasuna eman beharrak ezin du justifikatu enpresak hitzarmenean hitzartutakoak bete ez izana, bereziki soldaten arloan”, ohartarazi du.
Ildo horretan, Jaurlaritzari eskatzen dio “enpresak adostutako lan-baldintzak betetzen ez badira, egoera zaila dela argudiatuz, sindikatuetako ordezkariekin negoziatu eta adosten dela bermatzeko”.
Hirugarren puntu batean, EAEko enplegu-erregulazioko espedienteen kontrol publikoaren beharra planteatzen du. Ildo horretan, Espainiako Gobernuari eskatu dio lan-araudiak espediente horiek “izapidetzean lan-agintaritzaren baimena berreskuratzeko”.
Beste erreklamazio bat da “enpresa batek kaleratzearen arrazoi ekonomikoak egokitzea eta berridaztea, zailtasunak argudiatuta”. “PPren lan-erreformak kausalitatea malgutu zuen eta kaleratzeak legeztatu ziren enpresen komenigarritasun hutsagatik, hau da, ez bakarrik galerak dituelako, baita etekinak murrizten dituztelako ere”, azpimarratu du.
Horrela, uste du arrazoi ekonomiko teknikoek eta antolamendukoek eragindako kaleratzeak “hartu beharreko azken neurria izan behar direla (saihestu beharrekoa ere bai), eta, nolanahi ere, enpresaren bideragarritasuna garatzeko beharrean oinarritu behar direla, eta ez aurreikuspen interesatuetan edo enplegu-suntsiketaren kontura enpresa-etekina handitzeko helburuan”.
Bosgarrenik, “Enpleguari egonkortasuna emateko eta langileak bidegabeko kaleratzeetatik babesteko” deia egin du. Helburu horrekin, lan-araudiak “lan egindako urte bakoitzeko 45 eguneko kalte-ordaina eta bidegabeko kaleratzeetan izapidetzen diren soldatak berreskuratzeko” exijitzen du.