Javier Urreta Tecnaliako Building Technologies enpresako zuzendariak adierazten duenez, eraikuntzaren euskal sektoreak teknologiarekin eta berrikuntzarekin duen konpromisoa gero eta handiagoa da, eta prozesuetan 4.0 tresnak sartzearen aldeko apustua egiten duten enpresen kopuruak gora egiten du, batez ere enpresa txiki eta ertainenak. Eraikuntzaren sektorea paradigma berri baten aurrean dago, eraikitzeko moduan eta eraikinen erabileran teknologiaren ezarpena bizkortuko duena. Aldaketa horiek pandemiaren aurretik aurreikusten ziren, baina orain erantzun bat emateko beharra premiazkoa bihurtu da. Iraunkortasun-irizpideak eta digitalizazio-tresnak diseinuan eta eraikuntza-prozesuetan sartuta daude, baita eraikitakoa erabiltzen eta mantentzen ere
Koronabirusak eragindako izurriteak ezagutzen genuen mundua aldatzen ari da. Eraikinak ere aldaketak jasango dituzte?
Eraikuntzaren sektoreak erantzuna eman beharko du, eta kontuan hartu beharko ditu bai etxeen esparruan – askotan, bat-bateko bulegoak sortu dira telelanaren orokortzearekin batera –, bai lan-eremuan bertan gertatu diren aldaketak. Oro har, espazio aldakorragoak eta osasungarriagoak behar dira, eta kontuan hartu beharko da espazioen eta altzarien diseinua, barne-habitata eraldatzeko eta egungo erronkei modu egokian erantzuna emateko. Bestalde, planetarekiko lagunkoiagoa den gizarte baten eskaerak material adimendunak garatzera garamatza, fatxadetan, biomaterialetan eta abarretan superisolatzaileak erabiltzera, energia sortzeko eta biltegiratzeko eraikinak eraikitzeko zein gertatzen ari diren hiri-eraldaketa, -birgaitze eta -berroneratze prozesuetarako balio dutenak.
Zer erronka identifikatzen ditu Tecnaliak eraikuntzaren sektorerako?
Gure ustez, enpresaren eta publikoaren bi erronka nagusiak jasangarritasuna eta digitalizazioa dira. Iraunkortasunaz ari bagara, ingurumenarekin gero eta adiskidetsuagoa den sektore baterantz eboluzionatzeaz ari gara. Baliabide naturalen kontsumoa murrizteaz ari gara, materialak aprobetxatuz, birziklatuz eta berrerabiliz. Lan handia egiten ari dira, halaber, eraikinen bizitza erabilgarria areagotzeko. Funtsezkoa da, halaber, herritarren bizi-kalitatea hobetzea beren eraikin eta hiri-inguruneetan, energia-kontsumoa murriztuz eta irisgarritasun fisikoa nahiz zentzumen-irisgarritasuna optimizatuz. Eta bigarren paradigma nagusia digitalizazioa da, datozen urteetarako eraldaketa-bektorea izango dena eta pandemiak izugarri bizkortu duena. Horri esker, egungo prozesuen eraginkortasuna hobetu ahal izango dugu, bai eta enpresek, higiezinen agentziek eta azken jabeak dituzten premiei erantzun egokiagoa emateko tresnak eskuratu ere.
Eta zer teknologia txertatzen ari dira enpresak?
Digitalizazioa aspaldidanik dago industria-munduaren diseinu-prozesuen barruan, eta 2Dtik 3Drako trantsizioa pixkanaka-pixkanaka beste sektore batzuetara iristen hasi zen, hala nola eraikuntzara. Horrela, Big data, gauzen Internet, errealitate areagotua eta robotika aplikatzeak sektorearen eta sektorearen balio-katearen maila guztien eraldaketa dakar. Azpimarratu behar da oso garrantzitsua dela sektorean Bim (Building Information Modeling) eredua ezartzea, eraikinaren eredu digitalak, emaitza eraginkorragoak eta kalitate handiagokoak lortzen dituztenak, higiezina 3Dn diseinatzeko aukera ematen duen softwaretik abiatuta, eta hainbat helbururekin informazioa biltzea, hala nola obra planifikatzea, eraikinaren portaera aurreikustea (maila energetikoan, akustikoan, klima-aldaketaren aurrean), material bakoitzaren ezaugarriak ezagutzea, etab. Baina beste urrats bat eman dugu, eta industriaren biki digitalaren kontzeptua eraikinaren kudeaketara eraman dugu, benetako eraikin baten lehen biki digitala sortuz, Kubiken. Kubik gure instalazio esperimentala da, eta Bizkaiko Parke Zientifiko eta Teknologikoan dago. Bertan, eraikinean egiten den edozein jarduera denbora errealean islatzen da, 800 sentsore baino gehiagoren bidez. Instalazioetako akatsen iragarpenari eta eraikineko jardueren simulazioari esker, %40rainoko aurrezpena lor daiteke energia- kontsumoan eta %20koa mantentze-lanetan.
Antikovid horma-gortinak eta robotak ere garatzen ari zarete…
Gure zentroak duela hamarkada batzuetatik ari da lanean eraikuntza-sektoreko enpresek irtenbide teknologikoak txerta ditzaten, bi helbururekin: eraikuntza- eta birgaitze-eredu iraunkor eta digitalizatuak sortzea eta merkatuetan lehiakortasuna hobetzea. Bereziki oso harro gaude Uxama euskal enpresarekin lortu dugun lankidetzagatik. Elkarrekin errezel- horma bat sortu dugu, jada merkatuan dagoena, berokuntzan %50 aurrezteko aukera ematen duena, eta, horrez gain, osasungarritasun-gomendioak bete ahal izan ditugu, kobid 19ari aurrea hartzeko, eraikinaren airea berritzeko eta beroa berreskuratzeko sistemari esker. Tecnaliak kable-robot bat ere asmatu du, eraikin baten fatxadan zehar mugitzeko gai izango dena, eta enpresa askok mantentze lanak egiterakoan dituzten arazoak konpontzen lagunduko du. Gure sistema guztiz aitzindaria da, eta bost urte barru merkatuan egon daiteke.
Zein dira eraikuntzaren sektorearen etorkizunaren erronkak?
Etorkizunari begiratzen badiogu, 2030 izan daitekeen etorkizun hurbilari, ziurrenik sektore honetan digitalizazioa orain baino nabarmenagoa izango da. Nire ustez, eta lehen esan dudan moduan, sektorea funtsean bereiziko duena da iraunkortasunaren kontzeptuak erabat ezarrita egongo direla eta digitalizazioaren kontzeptuek garapen-maila handia izango dutela. Sektorean bertan lan egiten duten pertsonen profiletan ikusiko dugu hori, hala ingeniaritza-ikasketetan nola eraikuntza-ikasketetan, enpresa fabrikatzaileetan, higiezinen munduko enpresetan eta abarretan. Ez da harritzekoa izango Big Datan oinarritutako aplikazioak erabiltzea, non inbertitzen den edo sustapenak non egiten diren erabakitzeko. Horrek lan-profil berriak ekarriko ditu, eta profil tradizionalenekin interakzioan arituko dira; beste prestakuntza-mota batzuk eta beste garapen mota batzuk. Aldaketa sakonak ikusiko ditugu datozen urteetan.