Pentsio sistema doitu ostean, lan erreforma da Espainiako Gobernu koalizioak PPren aurreko exekutiboek hartutako neurrietatik aldendu nahi duen beste puntua. Ildo horretan, Pedro Sanchezen Gobernuko alde beligeranteenaren ordezkariak, Yolanda Díaz Lan ministroak, adierazi zuen gizarte-eragileekin negoziatzen ari den kontratazioaren erreformak kontratu mugagabea ezarriko duela kontratu arrunt gisa, eta aldizkako kontratu finkoa bultzatuko duela orain aldi baterako kontratuekin betetzen diren egoeretarako. Gainera, bere sailak enpresen lan-baldintzen alde bakarreko aldaketak mugatu nahi ditu.

Enpleguaren prekarietateari dagokionez, eta arlo horretan duen jarrera defendatzeko, Diazek argudiatu zuen Espainiako lan-merkatuaren behin-behinekotasun handia zuzendu beharreko anomalia bat dela, eta Europar Batasunak behin eta berriz eskatzen duela hori.

Ez da ahaztu behar CEOE Espainiako enpresa-erakundeak malgutasun handiagoa eskatzen diela enpresei, eta ministroak uste du hori ez dagoela aldi baterako produkzio-lanak aldizkako kontratu finkoekin betetzearekin ados, Balear Uharteetako turismo-sektorea adibidetzat hartuta, gehienbat horretara jotzen baita.

Lehen aldiz, Espainiako Gobernu batek gehiegizko lan-behin-behinekotasunari helduko diola aldarrikatu zuen Yolanda Diazek, eta garrantzitsuena eragile sozial guztiek “gure herrialdean anomalia bat” dela badakitela esan zuen.

Bestalde, El País egunkariaren arabera, Yolanda Diazen saila prestatzen ari den lan-erreformak mugatu egin nahi du lan-baldintzen funtsezko aldaketa, horrek erraztu egin baitzuen PPren 2012ko araudia aldatzea, betiere jarduera ekonomikoak hiru hiruhilekotan behera egiten badu. Hala, patronalaren eta, beharbada, Bruselaren aurrez aurreko aurkakotasuna duen proposamenak aurrera egiten badu, kausak mugatu egingo dira, kaleratze kolektiboaren kausekin berdinduz; aldaketa kolektiboetarako prozedura erreformatzeko, legezko ordezkaritzarik ez duten sindikatuak hartuko dira kontuan, eta horrek prozesua gehiago kontrolatzea dakar, lehen ad hoc barne-batzorde bat egiten zen bitartean; aldaketen iraupena mugatuko da, aldaketek irauten duten bitartean, eta aldaketek irauten duten baldintza berriak eskatuko dira.

Gogoratuko dugunez, aldaketa horiek eragina dute lanaldian, ordutegian, txandetan, ordainsarietan, lan-sisteman edo eginkizunetan. Lehen, langileari kalte egiten bazion, 20 eguneko kalte-ordainarekin alde egin zezakeen. Orain nahikoa izango da ez onartzea.

Lan-proposamenei dagokienez, eraikuntza-sektorearena izan da enpresa-munduko lehen oposizio publikoa.

Eraikuntzaren Konfederazio Nazionalak (CNC) ohartarazi zuen obra-kontratu finkoa desagertzea “susperraldi ekonomikorako kaltegarria” izango zela, kontuan hartuta sektoreak BPGren ia % 10 hartzen duela, 1,3 milioi pertsonari ematen diela enplegua eta erabakigarria izango dela Europako funtsen % 70 inguru bideratzeko.

Espainiako Gobernuak lan-erreformari begira gizarte eragileei proposatutako neurriekin bat eginez zabaldu zuen mezu hori patronalak, izan ere, erreforma horren helburua kontratazio baldintzak aldatzea da, aldi baterako kontratazioari aurre egiteko.

Hala ere, LBNk obra kontratu finkoaren iraunkortasunaren alde egin du, epaitegietan bere lan gatazka ia nulua izan dela iritzita, “Sortu zenetik langileen eta enpresarien artean adostutako kontratu formula gisa duen eraginkortasuna frogatuz”.

Egilea Andoni Beitia